از زمان اختراع بلاک چین هر روزه کارآفرینان بیشتری از سرتاسر جهان با کاربردهای بلاک چین آشنا میشوند
به گزارش بانکینا، تکنولوژی بلاک چین انقلابی در سیستمهای ثبت سوابق است. در این مقاله شما خوانندگان عزیز را با مورد استفاده و کاربردهای بلاک چین («مورد استفاده» یک لیست، گزارش یا دیاگرامی از رخدادها و اعمال میان یک کاربر و سیستم است به منظور دستیابی به یک هدف مشخص) بیشتر آشنا خواهیم کرد. بلاک چین اولین دفتر ثبت اسناد دائمی، نامتمرکز و جهانی است که در آن معاملات میان دو نفر فارق از احتیاج به اعتماد به فرد سومی صورت میپذیرد. از زمان اختراع بلاک چین هر روزه کارآفرینان بیشتری از سرتاسر جهان با کاربردهای بلاک چین آشنا میشوند. از آنجایی که ایده تکنولوژی بلاک چین در هر تجارتی که به یک سیستم ثبت سوابق معاملات احتیاج دارد قابل استفاده است این تکنولوژی معادلات دنیای تجارت را دگرگون کرده است. به علاوه این تکنولوژی با حذف اتکای روابط دیجیتالی به یک شخص ثالث مورد اعتماد برای انجام معاملات آنلاین، تمام قدرت دنیای ارزهای رمزپایه را در اختیار افراد حقیقی قرار داده است. نوعی از تجارت که به معاملات کششی (pull transactions) موسوم است. اگرچه هیاهوی بسیاری نیز به وجود آمده است. هیاهویی که مطمئنا به خاطر امید بسیاری است که متخصصان به کاربردهای بلاک چین دارند. برخی از درخشانترین ذهنهای دنیای علوم کامپیوتر حتی از تکنولوژی بلاک چین با نام لوبیای سحرآمیز یاد میکنند. اگرچه مقالات تخصصیتری برای بیان تمام جوانب کاربردهای بلاک چین مورد نیاز است اما ما در اینجا کاربردهای بلاک چین را از منظر چگونگی توسعه این تکنولوژی و نحوه سودمندی آن بیان خواهیم کرد.
کاربردهای بلاک چین به عنوان یک سیستم ثبت سوابق
هویت دیجیتالی
کلیدهای رمزنگاری شدهای که این تکنولوژی در اختیار افراد قرار میدهد حقوق مالکیتی جدیدی را به وجود آورده است که روابط دیجیتالی جالبی را شکل میدهد. در حقیقت بلاک چین فرصت جدیدی را برای ایجاد یک سیستم «هویت دیجیتالی» قدرتمند فراهم آورده است. دلیل آن این است که بلاک چین بر مبنای حساب کاربری و اجازههایی که کاربر به واسطه حسابهای کاربری دریافت میکند ساخته نشده است و در حقیقت یک معامله کششی است و مالکیت کلیدهای خصوصی به معنای مالکیت داراییهای دیجیتالی است. چنین شرایطی راهی ایمن و جدید را برای مدیریت هویت شخصی افراد در دنیای دیجیتال فراهم میآورد. به گونهای که هیچ کس اطلاعات شخصی خود را بیش از اندازهای که نیاز باشد به اشتراک نمیگذارد.
توکنیزه کردن
برای احراز هویت هر بخش فیزیکی مجزای این سیستم، این بخشها با یک توکن دیجیتالی مطابق با خود جفت میشوند. این به این معنا است که از توکنها برای برقراری ارتباط میان دنیای فیزیکی و دیجیتالی استفاده میشود. این توکنهای دیجیتالی برای مدیریت زنجیره تامین، مالکیت معنوی و جلوگیری از جعل و کلاهبرداری مفید هستند.
مدیریت اطلاعات بین سازمانی
تکنولوژی بلاک چین در چگونگی جمعآوری و ثبت اطلاعات انقلابی به وجود آورده است. در حقیقت این تکنولوژی بیش از آنکه یک پایگاه داده باشد یک سیستم مدیریتی ثبت سوابق است.
منفعت بلاک چین برای دولتها
دولتها به سه جنبه از تکنولوژی بلاک چین علاقهمند هستند. حقوق مالکیتی که حول مالکیت، لغو، تولید، انتقال یا از دست رفتن کلیدهای رمزنگاری شده به وجود میآید اولین بعد بلاک چین است که دولتها به آن علاقهمند هستند. همچنین اینکه چه کسی میتواند بخشی از شبکه بلاک چین باشد نیز از دیگر بخشهای مورد علاقه دولتها است. و در آخر پروتوکلهای بلاک چین هم برای دولتها جذاب است. زیرا همین پروتوکلها اجازه انجام معاملات را میدهند. دولتها معمولا مجوزهای معاملاتی را از طریق سازمانهای مرتبط تنظیم میکنند (برای مثال بازارهای سهام فرمت بازار معاملات بورس را تعیین میکنند). به همین دلیل است که بسیاری از توسعهدهندگان بلاک چین جنبه تنظیمگری حقوقی آن را فرصتی برای گسترش تجارت خود میدانند.
منفعت بلاک چین برای حسابرسی مالی
بانکها و دیگر موسسات بزرگ مالی که به افراد کمک میکنند تا معاملات دیجیتالی خود را در فضای اینترنت انجام دهند با استفاده از زیرساختهای سرویسگیرنده-سرویسدهنده (client-server) امنیت اطلاعات حسابهای کاربری مشتریان خود را در مقابل هکرها حفظ میکنند. در حالی که بانکها میلیاردها دلار صرف حفظ امنیت اطلاعات مشتریان خود میکنند سیستم معاملات آنلاین از کسب و کارها نیز میخواهد که از اطلاعات مشتریهای خود محافظت کنند. در هر حال همان اطلاعاتی را که ما با بانکها به اشتراک میگذاریم با کسب و کارها هم به اشتراک میگذاریم. اما با این وجود این کسب و کارها مورد حمله قرار میگیرند و هک میشوند و در نتیجه اطلاعات شخصی و مالی مشتریان این کسب و کارها به سرقت میرود. تکنولوژی بلاک چین ابزاری را در اختیار قرار میدهد که با استفاده از آن میتوان به طور خودکار یک بایگانی از هر کسی که به اطلاعات دسترسی دارد به وجود آورد و محدودیتها و مجوزهای لازم برای دیدن برخی از این اطلاعات برقرار کرد. بنابراین بلاک چین ابزاری بسیار کاربردی برای افزایش ایمنی اطلاعات افراد است.
کاربردهای بلاک چین به عنوان یک پلتفرم
قراردادهای هوشمند
کاربرد و بلاک چین برای شکلگیری روابط دیجیتالی ایمن است. یک کنسرسیوم از بزرگترین بانکهای جهان به علاوه چندین شرکت بزرگ بیمه که با یک استارتآپ هدایت میشود به دنبال ساخت پلتفرمی است که با استفاده از آن روابط دیجیتالی جدیدی را میان بانکها به وجود آورد. روش آنها برای ساخت این روابط دیجیتالی جدید استفاده از ترکیب قراردادهای ریکاردین (روشی برای ثبت اسناد قانونی مرتبط با سیستمهای دیگر) و منطق تجاری رمزنگاری شده است. به عبارت دیگر این نسخه جدید از قراردادهای هوشمند (پروتوکلهای کامپیوتری برای تسهیل، تایید و انجام یک قرارداد) به دنبال استفاده از اطلاعات و اسناد ذخیره شده در بلاک چین است تا قراردادهای پیچیده قانونی را حمایت کند. استارتآپهای دیگری نیز وجود دارند که بر روی سیستمهای جانبی بلاک چین موسوم به سایدچین فعالیت میکنند. این بلاک چینهای جانبی یا همان سایدچینها قادر هستند تا بر یکی از بزرگترین مشکلات بیت کوین که همان بزرگی بلاکها و درنتیجه پایین آمدن سرعت انجام معاملات است فایق آیند. کارشناسان اعتقاد دارند که این استارتآپها میتوانند بلاک چینهایی را ایجاد کنند که انواع فوقالعاده خاصی از معاملات تجاری را امکانپذیر کنند. این ایده پلتفرم که در پاراگراف قبل بیان شد در حقیقت متعلق به اتریوم است. ویتالیک بوترین، بنیانگذار اتریوم، ایده نوع جدیدی از قراردادهای هوشمند را در ورق سفید خود با نام «نسل جدیدی از قراردادهای هوشمند و پلتفرم نامتمرکز» مطرح کرد. این ایده به دنبال استفاده از منطق تجاری در بلاک چین است تا معاملات را، هرچه قدر پیچیده که باشند، کد نویسی کند سپس شبکهای که کدها را اجرا میکند خود اجازه انجام یا عدم انجام معاملات را صادر کند. از این رو هدف اولیه اصلی اتریوم این است که پلتفرمی برای کد قرار داد هوشمند باشد تا برنامههایی که داراییهای بلاک چین را اداره میکنند و توسط پروتوکلهای بلاک چین اجرا میشوند در بر گیرد و در نهایت بر روی شبکه اتریوم اجرا شوند.
استفاده از بلاک چین برای دولت مستقل
بیت کوین خود یک نمونه از یک دولت مستقل یا به عبارت دیگر یک DAO (سازمان نامتمرکز مستقل) است. در حقیقت از آنجایی که بلاک چین این فرصت را به وجود آورده است تا به نوعی مدلهای حکومتداری را دیجیتالیزه کرد و همچنین از آنجایی که توافق جمعی استخراج کنندگان ارزها موجب اجرای یک تصمیم جمعی میشود، منجر به ایجاد برخی اختلاف نظرها در میان کاربران میشود. اختلاف نظرهایی که برخی مواقع با توافق اکثریت کاربران موجب به روز شدن بلاک چین میشود. اما در هر صورت این ایده همچنان در مرحله آزمایش است و تحقیقات بیشتری راجع به این موضوع باید صورت پذیرد.
استفاده از بلاک چین در بازارهای بورس
شکل دیگری که میتوان به ارزهای رمزپایه نگریست در نظر گرفتن آنها به عنوان اوراق بهادار یا قرضه است. به این معنا که با درست کردن یک هویت واحد دیجیتالی برای کلیدهای رمزنگاری میتوان کدها را کنترل کرد تا شکل خاصی از حقوق مالکیتی شکل گیرد (برای مثال این کدها میتوانند تصاحب شوند یا چیزهای دیگر را تصاحب کنند). مالکیت این کدها را میتوان به شکل یک سهام، یک کالای فیزیکی یا هر نوع از داراییهای دیگر ارائه کرد. میتوان قوانینی را که به موجب آنها بتوان این کدها را معامله کرد نیز با استفاده از پروتوکلهای بلاک چین کدنویسی کرد.
استفاده از بلاک چین برای سادهتر کردن توافقات مالی و تسویه حساب
در دنیای بازار بورس برخی مواقع عبارت T+3 را میشنویم. این عبارت به این معنی است که یک معامله (T) بعد از سه روز نهایی میشود. راههایی وجود دارد که این عدد را کمتر کرد اما این راهها با خطر کاهش امنیت همراه است. اما با تکنولوژی بلاک چین یک معامله همان لحظه نهایی میشود و معادله به T+0 تغییر میکند.
استفاده از بلاک چین برای خودکار کردن تنظیمگری حقوقی
بلاک چین میتواند فراتر از فقط یک انبار مطمئن ذخیره اطلاعات باشد. بلکه تکنولوژی بلاک چین قادر است تا تنظیمگریهای حقوقی را به صورت کد در آورد. به عبارت دیگر چگونگی اعتبار و کارکرد بلاکهای بلاک چین میتواند ترجمهای از پروسههای قانونی دولتی باشد که به شکل کدهای دیجیتالی در میآید. برای مثال در رابطه با بانکها چنین کاری موجب افزایش بازدهی تنظیمگریهای ضد پولشویی خواهد شد. بلاک چین میتواند به گونهای تنظیم شود تا وظایف مختلفی را انجام دهد. برای مثال اجازه انجام یک معامله را بدهد یا مطابق با قوانینی که برای آن تعریف میشود گزارش معاملات صورت گرفته را در اختیار افراد ذی صلاح قرار دهد. چنین امکانی بانکها را قادر میسازد تا فرآیندهای انجام معاملات یا گزارشهای معاملاتی خود را به صورت خودکار انجام دهند.
به اختصار
همه این کاربردهای بلاک چین که از بلاک چین ذکر شد به مردم اجازه میدهد تا روابط دیجیتالی خود را ایمن کنند. به گونهای که پیش از این ممکن نبود. دادههای مالی و شخصی افراد به شکلی متفاوت نسبت به گذشته جمعآوری، ایمن و دوباره کدنویسی میشوند. با اتوماسیونیزه کردن فضا از طریق کدهای قراردادهای هوشمند، میتوان روابط دیجیتالی را به طور اساسی تغییر داد.
منبع: پیمنت ۲۴