طرفداران بیت کوین این حقیقت را نادیده میگیرد که نوسان در منبع پولی میتواند از طریق تشویق به خرج کردن پول ارزان، نقش موثری در کاهش اثرات منفی رکود اقتصادی داشته باشد. به عبارت دیگر یکی دیگر از معایب بیت کوین این است که تمام ویژگیهای بد ارزهای مبتنی بر طلا را در خود دارد
به گزارش بانکینا، شاید شما هم با تاریخچه بیت کوین آشنا باشید؛ بیت کوین ارزی است که بازار رسمی ندارد و سرمایهگذاری است که در رزومه کاری فرد یا شرکت به حساب آورده نمیشود؛ این موارد را جزو معایب بیت کوین میدانند. شاید فکر کنید مردم دنیا دیوانه شدهاند که چنین محصولی را با بهای گزاف بیش از ۴۰۰۰ دلار خریداری میکنند، اما صاحبان بیت کوینها معتقد هستند به ارزش این متاع دیجیتال بیش از هر کسی پی بردهاند.
هفته گذشته این ارز رمزپایه رکورد ۴۰۰۰ دلار به ازای هر سکه را شکست و طبق پیشبینی بسیاری از متخصصان بازار، قیمت بیت کوین از مرز ۵۰۰۰ دلار هم گذشت. بیت کوین از زمان معرفی به بازار تا کنون با نوسانهای فراوانی روبرو بوده است؛ گاهی در یک ماه حساب هزاران نفر خالی میشد و ماه بعد چند صد نفر میلیونر میشدند.
در دنیای بیت کوین پولهای فراوانی جا به جا میشود. خریداران بیت کوینها این پروژه را مانند چیزی مابین یک فرصت سرمایهگذاری احتمالی و یک ارز بدون مرز تلقی میکنند که هر دو دیدگاه، عواقب وحشتناکی به دنبال دارد. بیایید با در نظر گرفتن بیت کوین به عنوان یک ارز، شروع کنیم؛ مبدع بیت کوین، ساتوشی ناکاموتو، از همان ابتدا ایده تبدیل بیت کوین به یک ارز رسمی را در سر میپروراند.
ناکاموتور پروژه بیت کوین را در سال ۲۰۰۸ با اوراق سفید راهاندازی کرد؛ این ارز مشابه با طلا طراحی شده که همیشه مقدار ثابتی از آن بین مردم در گردش است و دارای فرآیندی به نام معدنکاوی و استخراج بیت کوین است. طی این فرآیند، سرورها از طریق چرخههای پیچیده، انرژیبر و محاسباتی به تولید بیت کوینهای جدید میپردازند. این پروسه از تامین و تولید فلزات گرانبها الگوبرداری شده است.
معایب بیت کوین از نگاه اقتصاد
رودنی گارات یکی از اقتصاددانان دانشگاه کالیفرنیا که مطالعاتی بر بازار بیت کوین داشته است در مورد معایب بیت کوین میگوید:
«بیت کوین با افت بها روبرو خواهد شد. بالاخره حباب بیت کوین میشکند و همچنان که اقتصاد رشد میکند، موقعیتهای بیشتری برای سرمایهگذاری ایجاد شده و قیمت بیت کوین سقوط خواهد کرد؛هیچکس نمیتواند مانع آن شود. فدرال رزرو هم تا حدودی بر اصل تامین نوسانی ارز استوار است؛ با این ایده میتوان از طریق تطبیق منبع پولی برخی از اثرات بیمارگونه، رکود اقتصادی را کم کرده و اثرات بهبودهای بزرگ اقتصادی را تعدیل کرد. این روش ابزاری برای اداره بهتر اقتصادی در شرایط متوسط است و ایده منبع پولی ثابت، تمام این موارد را از بین میبرد».
به طور کلی ارزها را میتوان در دو شکل مختلف ارز ثابت و متغیر دید. منبع پولی ثابت یک حجم ارزی مشخص شده را در گردش دارد که میزان آن از حدود مشخص شده بالاتر نخواهد رفت (مثلا مقدار طلای استخراج شده از زمین یا ۲۱ میلیون سکه بیت کوین را در نظر بگیرید). منبع پولی متغیر تحت اختیار مقامات ذیصلاح در مواقع لازم کاهش یا افزایش مییابد.
طرفداران منبع پولی ثابت، مانند حامیان بیت کوین میگویند که در دست گرفتن اختیار کاهش و افزایش جریان پولی توسط دولت باعث ایجاد بیثباتی در سیستم بانکی و مالی خواهد شد. در نتیجه بانکهای مرکزی، اقتصاد را با طوفان پولهای بیارزش دچار بیثباتی میکنند.
آنچه این افراد در نظر نمیگیرند این است که گرچه منبع متغیر پولی ارتباطی به ارزش اقتصاد کلی ندارد، اما منبع پولی ثابت کاملا به ارزش اقتصادی وابسته است. همان طور که گارات میگوید:
«اقتصادهای مدرن رشد میکنند. این خصیصه ملل صنعتی است. اگر ارزش یک اقتصاد سریعتر از منبع پولی در گردش آن رشد کند، کسری بودجه حتمی است. اگر فکر میکنید تورم چیز بدی است، پس این بار به عواقب کسری بودجه فکر کنید».
طرز فکر طرفداران بیت کوین این حقیقت را نادیده میگیرد که نوسان در منبع پولی میتواند از طریق تشویق به خرج کردن پول ارزان، نقش موثری در کاهش اثرات منفی رکود اقتصادی داشته باشد. به عبارت دیگر یکی دیگر از معایب بیت کوین این است که تمام ویژگیهای بد ارزهای مبتنی بر طلا را در خود دارد؛ علاوه بر این، هزینه تقریبی ۲۵ دلاری به ازای هر تراکنش را هم میتوان در زمره معایب بیت کوین برشمرد.
از سوی دیگر باید گفت که این ویژگیها در مورد ارزهای ملی هر کشور صدق میکند؛ بیت کوین ارز ملی و مختص به یک کشور نیست، بلکه مرزها را درنوردیده و هیچ اقتصادی به آن وابسته نیست. بنابراین شاید آینده واقعی این ارز مجازی، استفاده به عنوان یک منبع ارزش فرامرزی باشد. شهروندان کشوری با ارزهای بیثبات و نامطمئن میتواند از بیت کوین برای تکمیل یا جایگزینی ارزهای خود استفاده کنند.
گارات میگوید:
«از معایب بیت کوین این است که در هیچکدام از تعاریف ارز قرار نمیگیرد. ارز یعنی ابزاری برای مبادله و در طول تاریخ ابزارها و روشهای مختلفی برای مبادله وجود داشته است، اما ارزش بیت کوین به باورها بستگی دارد. بیت کوین به این دلیل ارزشمند شده است که مردم فکر میکنند این سکههای مجازی قرار است در آینده ارزش بالایی داشته باشند؛ این که بیت کوین چه ارزشی داشته باشد تماما بستگی به ارزشی دارد که مردم تصور میکنند باید داشته باشد. اما این تفکرات در آینده تغییر کرده و بیت کوین هم به ارزش واقعی خود تنزل خواهد کرد».
از دیگر معایب بیت کوین که در همان ابتدا به عنوان یک ارز ایجاد شد، این است که پشتوانه و انعطافپذیری لازم برای در نظر گرفتن به عنوان ارز واقعی را ندارد. با ۴۰۰۰ دلار میتوان بسیاری از مایحتاج خود را تامین کرد؛ در حالی که یک سکه بیت کوین ۴۰۰۰ دلاری عملا کاربرد واقعی به همراه نخواهد داشت. عیب دیگر آن هم این است که قیمت بالای آن مانع از سرمایهگذاری افراد عادی میشود. در حالی که ارزهای دیگر که تحت کنترل دولت هستند، هرگز آن قدر گران نمیشوند که پایینترین سطوح جامعه نتوانند به آن دسترسی داشته باشند. اگر امروز بابت هر بیت کوین ۴۰۰۰ دلار میپردازید، این امکان وجود دارد که فردا قیمت هر سکه صفر باشد. البته این نظریه قطعی نیست و صرفا به دلیل بیپشتوانه بودن بیت کوین ارائه میشود. ممکن است در آینده هر اتفاقی برای قمار این سکههای وسوسه برانگیز بیافتد.
منبع: پیمنت ۲۴