بررسی چالش‌های رسید کاغذی

به گزارش بانکینا، کاغذ یکی از کالاهای پُرمصرف شبکه بانکی به شمار می‌رود و از سویی دیگر رسید کاغذی نیز یکی از الزامات شبکه شاپرک برای تراکنش‌های خودپرداز و کارتخوان محسوب می‌شود؛ همین مسئله باعث شده تا کاغذ یکی از کالاهای پُرمصرف و البته ضروری در صنعت پرداخت الکترونیک کشور تلقی شود که افزایش قیمت این کالا تامین و توزیع را برای شرکت‌های پرداخت الکترونیک و بانک‌ها سخت و هزینه‌های آنها را افزایش می‌دهد تا جایی که رقابت بین شرکت‌های پرداخت الکترونیک برای جذب مشتریان بیشتر در بازار کارت‌خوان‌های فروشگاهی به‌ جایی رسیده که کارگزاری‌های برخی شرکت PSP برای جذب مشتریان دیگر رقبا، اقدام به ارائه رول کاغذ کارت‌خوان در شرایطی که این کالا با کمبود و افزایش چند برابری مواجه شده، کرده اند.

قیمت کاغذ کارتخوان و خودپرداز از اسفندماه روند افزایشی داشته، این افزایش قیمت به صورتی بوده که در اسفند ماه قیمت کاغذ کارتخوان دو برابر افزایش یافت و در سه ماه ابتدایی سال جاری نیز افزایش دو برابری دیگری را تجربه کرد که در نهایت باعث شد تا قیمت تولید داخلی این کالا سه برابر و قیمت کاغذ درجه یک چینی چهار برابر و کاغذ هانسول کره‌ای رشدی پنج برابری داشته باشد اما در این افزایش قیمت کاغذ صرفا به دلیل تحریم‌ها یا افزایش قیمت ارز نبوده بلکه کارشناسان اعتقاد دارند که افزایش جهانی قیمت کاغذ، محدودیت‌های وارداتی و افزایش نرخ ارز باعث شده تا قیمت کاغذ چند برابر رشد داشته باشد.

کاغذهای درجه دوم چینی در شبکه پرداخت الکترونیک

بر اساس اطلاعات دریافتی خبرنگار ایبِنا از شرکت‌های واردکننده و همکار با بانک‌ها و شرکت‌های پرداخت الکترونیک، کاغذ مورد استفاده فعلی در شبکه پرداخت الکترونیک را کاغذهای درجه دوم چینی مرغوب به دلیل مقرون به صرفه بودن تشکیل می‌دهد و بخشی از بازار را تولید کنندگان داخلی به خود اختصاص داده‌اند؛ در حال حاضر کاغذهای فونیکس و هانسول به عنوان کاغذ رول کارتخوان با بالاترین کیفت  که پیش از افزایش قیمت در بهمن ۹۶ در حدود ۱۲۰۰ تومان قیمت داشند از ۳۸۰۰ تا ۴۵۰۰ تومان با متراژ ۲۰ متر به فروش می‌رسند.

رسیدهای کاغذی تراکنش آبی رنگ می‌شوند

در زمان افزایش قیمت کاغذ کارتخوان و خودپرداز شوکی ناگهانی به بازار کاغذ صنعت پرداخت ایران با تحریم ایران توسط هانسول به عنوان یکی از برگزترین تولیدکنندگان کاغذ جهان و محدودیت‌های این کشور برای عرضه کاغذ به خارج از کره به دلایل محیط زیستی وارد شد که نتیجه تصمیات شرکت‌های پرداخت و بانکی برای تعویض کاغذ و تامین کنندگان مواد اولیه و همکاری با تولید کنندگان ایرانی یا چینی درجه اول یا دوم بوده است؛ در راستای تغییرات انجام شده در زمینه تعویض کاغذ شرکت‌های پرداخت الکترونیک، رسید کاغذی با رنگ پرینت سیاه کارتخوان‌ها که با کاغذهای درجه یک کره‌ای و چینی تامین می‌شد به رنگ آبی به دلیل تغییر کاغذ، مواد اولیه شیمیایی و رنگ پرینت جایگزین شد و بر همین اساس انتظار می‌رود بعد از اتمام موجودی تمامی کاغذهای قدیمی، پرینت تمامی رسیدهای دستگاه کارتخوان با رنگ آبی انجام شود؛ نکته مهم در زمینه رسیدهای آبی رنگ به اعتقاد کارشناسان مشکل عدم پاک شدن اطلاعات تراکنش در رسید نسبت به پرینت‌های مشکی رنگ است.

گفتنی است، کاغذ حرارتی مورد استفاده برای دستگاه کارتخوان نوعی کاغذ مرغوب ویژه است که با یک ماده شیمیایی شامل بیسفنول‌ پوشانده می‌شود و هنگامی که این پوشش در معرض گرما قرار گیرد، رنگ کاغذ را تغییر می‌دهد؛ با توجه به این که این ماده برای غدد درون ریز انسان مشکلاتی ایجاد می‌کند، هنگام به دست گرفتن یک رسید از جنس کاغذ چاپ حرارتی به مدت پنج ثانیه، تقریباً یک میکروگرم مواد شیمایی از طریق انگشتان وارد بدن انسان می‌شود که در تعداد بالا برای مثال روزانه بیش از ۱۰۰ تراکنش و دریافت رسید کاغذی توسط پذیرنده دستگاه کارتخوان خطراتی جدی برای سلامتی را به دنبال دارد چرا که این میزان بیش از مقدار قابل تحمل روزانه است.

کاغذ کارتخوان ایرانی کیفیت پایینی دارد/ سهمیه بندی رول کاغذ برای پذیرندگان

در همین خصوص، مدیر یکی از شرکت‌های تولید کننده سخت افزارهای بانکی در کشور با اشاره به دلایل افزایش قیمت رول کاغذ گفت: رول کاغذ کارتخوان افزایش قیمتی در حدود ۵ برابر را تجربه کرده که بخشی از آن نیز به دلیل بازارگردانی دلان کاغذ است؛ شرکت‌های پرداخت الکترونیک رول کاغذ کارتخوان را به صورت سهمیه بندی به پذیرندگان خود ارائه می‌دهند  چرا که رول‌های ۷۰۰ تومانی به ۲۱۰۰ تومان و رول‌های ۹۰۰ تومانی به ۳۷۰۰ تومان افزایش قیمت داشتند که در نتیجه همین موضوع، رول‌های کاغذ از متراژ ۲۰ متر به ۱۲ متر برای ارائه به پذیرندگان کاهش یافتند و تعداد نیز برای مشتریان معمولی کاهش یافته است.

وی تاکید کرد که کاغذ کارتخوان و خودپرداز به صورت داخلی تولید می‌شود اما کیفیت این کاغذ به مراتب از نمونه درجه دوم خارجی پایین‌تر است و به همین دلیل بانک‌ها، شرکت‌های پرداخت الکترونیک و مراکز مالی به سوی استفاده از کاغذهای وارداتی درجه دوم یا درجه یک چینی می‌روند.

افزایش ضریب تراکنش الکترونیک به ۵۹.۱ و سالیانه میلیاردها رسیدهای کاغذی

معصومه آقاپور علیشاهی، نماینده کمیسیون اقتصادی مجلس در زمینه ضریب پرداخت الکترونیکی به کشور از افزایش ضریب پرداخت الکترونیکی ایران   به ۵۹.۱ درصد در آمار معاملات در آمارهای سه ماهه ابتدایی سال جاری خبر داده بود که نشان از کاهش خریدهای نقدی به صورت اسکناس در مقابل تراکنش‌های الکترونیکی دارداین در حالی است که مدیرعامل شرکت خدمات انفورماتیک در سال ۹۶ از انجام ۳۶ میلیارد تراکنش شاپرکی خبر داده بود که انتظار می‌رود تا این آما امسال به بیش از ۳۰ میلیارد تراکنش برسد؛ در صورتی که همین مسئله را بررسی کنیم متوجه می‌شویم که روزانه حجم بسیار بالایی تراکنش به صورت الکترونیک انجام می‌شود که بخش گسترده آن بر بستر دستگاه‌های کارتخوان و خودپرداز است و بسیاری از مشتریان سیستم بانکی علاقه دارند تا رسید کاغذی را نیز دریافت کنند که حجم بسیار بالایی تامین کاغذ را در شبکه بانکی نیاز دارد و هزینه بانک‌ها را افزایش می‌دهد اما برای این مشکل بسیاری اعتقاد دارند که باید رسید کاغذی حذف و رسید الکترونیک به صورت پیامک جایگزین شود.

رسید الکترونیک فعلا در دسترس نیست!

در زمینه تغییر رسید کاغذی به رسید الکترونیک دو مشکل اساسی از جمله تاکید قانون پرداخت الکترونیک برای ارائه رسید کاغذی و دوم آن که برخی از عدم ارسال برخی از پیامک‌های بانکی حتی با توجه به عضویت مشتری در سیستم اطلاع رسانی پیامکی وجود دارد که باعث شده تغییر تکنولوژی تا اطلاع ثانوی قابل انجام نباشد اما در این زمان شاید بهترین راهکار برای کاهش هزینه‌ شرکت‌های پرداخت الکترونیک، تغییر تصمیمات در زمینه رول کاغذ و تامین این کالا توسط پذیرندگان به شمار برود که می‌تواند از رقابت‌های ناسالم با ارائه رول کاغذ و دستگاه پذیرنده توسط برخی از شرکت‌ها برای افزایش تراکنش جلوگیری کند.

منبع: ایبِنا