در این مطلب سعی خواهیم کرد نگاهی به نوسانات قیمت بیت کوین و عوامل اثرگذار روی آن در طی این ۸ سال پر فراز و نشیب بیندازیم تا شاید بتوانیم آینده قیمت بیت کوین را در آینده بهتر پیش‌بینی کنیم.
به گزارش بانکینا، در سال ۲۰۰۹ که ساتوشی ناکاموتو اولین بار بیت کوین را به دنیا معرفی کرد، حتی خود او هم باور نداشت این ارز دیجیتال بتواند به چنین جایگاهی برسد. ما در مورد یک کالای فیزیکی مثل طلا و نفت صحبت نمی‌کنیم که در بورس معامله می‌شوند. در مورد پولی صحبت می‌کنیم که با کمک دانش برنامه‌نویسی خلق شده است و بعد از ۸ سال توانسته حتی از طلا هم که قرن‌ها است به عنوان شی با ارزشی معامله می‌شود، پیشی بگیرد و این در حالی است که حتی این ارز دیجیتال به دوران بلوغ خود هم نرسیده است و قیمت بیت کوین در حال حاضر از مرز ۶۰۰۰ دلار هم عبور کرده است.
نوسانات قیمت بیت کوین از آغاز تا کنون
در این مطلب سعی خواهیم کرد نگاهی به نوسانات قیمت بیت کوین و عوامل اثرگذار روی آن در طی این ۸ سال پر فراز و نشیب بیندازیم تا شاید بتوانیم آینده قیمت بیت کوین را در آینده بهتر پیش‌بینی کنیم.
همه چیز از صفر شروع شد
باور کنید یا نه، بیت کوین در سال ۲۰۰۹ با قیمت صفر دلار کار خود را شروع کرد! تنها در سال ۲۰۱۰ بود که به طور عملی معامله‌ای روی این ارز رمزپایه صورت گرفت. حتی در سال ۲۰۱۰، هیچ وقت قیمتش بیشتر از یک دلار نشد. بیشترین قیمت آن در این سال ۳۹.۰ دلار بود.
جالب است بدانید در همین سال، اولین کالا توسط بیت کوین خریداری شد. در ۲۲ می ۲۰۱۰، دو عدد پیتزا به قیمت ۱۰۰۰۰ بیت کوین (ارزش آن‌ها ۲۵ دلار بود) خریداری شد. در این زمان ارزش هر بیت کوین ۰/۰۰۲۵ بود.
در ۹ فوریه ۲۰۱۱ بود که قیمت هر بیت کوین تقریبا برابر یک دلار ارزش پیدا کرد. بعد از این واقعه بود که توجه رسانه‌ها به بیت کوین جلب شد، به طوری که وب‌سایت رسمی بیت کوین ساعاتی از دسترس خارج شد. در همین سال، خبر شروع به کار وب‌سایت‌هایی که می‌توانستید با بیت کوین از آن‌ها مواد مخدر بخرید، سبب رشد قیمت بیت کوین به ۱۷ دلار شد.
همین خبر سبب شد که تا مردم متوجه ارزش واقعی بیت کوین در دنیای واقعی بشوند. یک هفته پس از انتشار این خبر، قیمت بیت کوین به ۳۱ دلار رسید. البته تا انتهای سال ۲۰۱۱ خبرهای مربوط به هک صرافی Mt. Gox سبب شد تا قیمت بیت کوین به ۲۲/۴ دلار برسد.
سال ۲۰۱۲ همراه با خبرهای خوبی برای این ارز مجازی بود. از جمله این که سرویس مدیریت وب‌سایت WordPress شروع به قبول بیت کوین کرد. در این سال استخراج‌کنندگان شاهد نصف شدن دستمزدهای خود از استخراج بیت کوین بودند. چرا که پروتکل بیت کوین از قبل مشخص کرده بود که هر ۴ سال یک بار، این دستمزدها نصف شود تا این که در سال ۲۱۴۰ به صفر برسد. بالاخره بیت کوین با قیمت ۴۳/۱۳ دلار به کار خود پایان داد.
در ماه مارچ ۲۰۱۳، اتفاق جالبی افتاد؛ بعد از کشف یک سری باگ که منجر به ایجاد تراکنش‌های جعلی شده بود و همین‌طور هک صرافی Mt. Gox، قیمت بیت کوین کمی افت کرد، اما بعد از یک همکاری گسترده میان توسعه‌دهندگان و استخراج‌کنندگان تنها چند ساعت بعد با ارائه یک آپدیت مشکل سیستم حل شد. در این میان نقش مالکان دو استخر استخراج بیت کوین به نام‌های مایکل مارسی و مارک پالتینوس بسیار مهم است؛ چرا که آن‌ها از بیت کوین‌هایی که جمع‌آوری کرده بودند گذشتند تا آپدیت جدید بدون مشکل برای همه اجرا شود.
بعد از این اتفاق قیمت بیت کوین به ۸۹/۶۸ دلار رسید.
بحران قبرس ؛ شروع صعود قیمت بیت کوین
در ۲۵ مارس ۲۰۱۳ اتحادیه اروپا و بانک مرکزی اروپا یک وام ۱۰ میلیارد دلاری به دولت قبرس پرداخت کردند. یکی از شرایط این قرارداد دریافت مالیات از حساب‌های بانکی با بیش از ۱۰۰ هزار دلار موجودی بود. در پی آن، بانک مرکزی قبرس جلوی برداشت پول از حساب‌های بانکی را گرفت.
قبرس قبل از این به خاطر معافیت‌های مالیاتی، تبدیل به بهشت ثروتمندان به خصوص میلیونرهای روسی شده بود. عده زیادی از صاحبان حساب‌ها برای این که از گزند این قرارداد به دور بمانند، شروع به خرید بیت کوین کردند. همین موضوع سبب شد تا ارزش بیت کوین از ۸۰ دلار به ۲۶۰ دلار افزایش پیدا کند.
با این وجود در ۱۰ آوریل یک حمله DDoS (حمله منع سرویس) به سرورهای بزرگ‌ترین مرکز مبادلاتی بیت کوین باعث شد تا تردیدهایی در مورد آینده بیت کوین شکل بگیرد و مالکان بیت کوین به خاطر همین ترس شروع به فروش بیت کوین کردند. همین امر سبب شما قیمت‌ها به ۱۲۲ دلار کاهش پیدا کند.
اتفاق مهم دیگری که در این سال روی داد، دستگیری راس اولبریچ، مدیر وب‌سایت راه ابریشم بود. این وب‌سایت محل فروش مواد مخدر و سایر فعالیت‌های جنایتکارانه بود. این اتفاق از آن جهت مهم بود که یک ماه بعد، سنای آمریکا یک جلسه عمومی با عنوان «فراتر از جاده ابریشم: تهدیدها و فرصت‌‌های ارز دیجیتال» تشکیل داد. این موضوع سبب نگرانی زیادی در میان جامعه بیت کوین شد. اما با ادامه یافتن این جلسات مشخص شد که سناتورها قصد ندارند جلوی پیشرفت فناوری بایستند. شاسکی کالویری، مدیر اجرایی مبارزه با جرایم مالی آمریکا گفت:
قصد نداریم تا فعالیت‌های ما سبب اختلال در جریان فناوری بشود.
همین حرف کافی بود تا ارزش بیت کوین در ۱۸ نوامبر ۲۰۱۳ به ۶۸۵ دلار برسد. این صبحت‌ها همزمان شد با گفته‌های مقامات اقتصادی چین که گفتند:
مردم برای استفاده از بازار بیت کوین آزاد هستند.
همین موضوع سبب شد تا جامعه بیت کوین چین را فعال‌تر کند؛ به طوری که حجم معاملات بیت کوین در چین ۲ برابر شد.
چین؛ موتور رشد قیمت بیت کوین
افزایش سرمایه‌گذاری چینی‌ها در بیت کوین علاوه بر کسب سود، انتقال پول هم بود. دولت چین برای انتقال پول به خارج از کشور، محدودیت‌هایی را قائل شده بود؛ به همین دلیل چینی‌ها با آغوش باز از بیت کوین استقبال کردند.
اما نقطه شروع علاقه چینی‌ها به بیت کوین، زمانی بود که بازیگر مشهور چینی جت لی، به خاطر زلزله‌ای که در چین رخ داده بود از مردم تقاضای پول کرد. او برای دریافت کمک‌های مردمی، یک آدرس حساب بیت کوین را ارائه کرد. همین اتفاق سبب پوشش گسترده رسانه‌ها از بیت کوین شد. به طوری که قیمت بیت کوین در ۲۹ نوامبر ۲۰۱۳ به ۱۱۳۲ دلار رسید.
اما در دسامبر، ماه عسل بیت کوین توسط دولت چین به پایان رسید. بانک مرکزی خلق چین تمام موسسات مالی را از ارائه خدمات به بیت کوین منع کرد. این موضوع سبب افت چشمگیر معاملات در بازار چین شد.
سال ۲۰۱۴، سال سقوط قیمت‌ها
وبسایت‌های Mt. Gox ،Bitstamp و BTC-e در این سال تحت حملات شدید سایبری قرار گرفتند و مانع از انجام تبادلات شدند. این موضوع سبب کاهش قیمت‌ها به ۷۱۷ دلار شد. در این سال بود که صرافی Mt. Gox به خاطر دزدیده شدن ۷۴۴ هزار بیت کوین از حساب مشتریانش، ناگهان از کار افتاد. این اتفاق سبب شد قیمت بیت کوین به ۵۴۷ دلار کاهش پیدا کند.
محدودیت‌های بانک مرکزی چین همچنان ادامه داشت. از بانک‌های چینی خواسته شد تا حساب‌های بانکی مرتبط با تبادلات بیت کوین بسته شود. البته چینی‌ها از منافذ قانونی موجود برای انتقال پول استفاده می‌کردند. اما این‌ها سبب نشد تا قیمت بیت کوین به ۴۰۸ دلار کاهش پیدا نکند.
البته بعضی خبرهای خوب هم در این سال اتفاق افتاد. به عنوان مثال، شرکت کامپیوتری دل (Dell) اعلام کرد که از این پس مشتریان آن‌ها می‌توانند با استفاده از خدمات مالی وب‌سایت Coinbase فقط در آمریکا اقدام به خرید محصولات این شرکت بکنند. این اولین بار بود که یک شرکت چند میلیاردی، بیت کوین را برای تبادلات مالی استفاده می‌کرد. در ادامه وب‌سایت Braintree، از شرکت‌های زیرمجموعه پی پال هم اقدام به قبول بیت کوین کرد.
شرکت مایکروسافت هم با همکاری وب‌سایت Bitpay اقدام به قبول بیت کوین از طرف مشتری‌های آمریکایی کرد. با این حال قیمت بیت کوین در انتهای سال ۲۰۱۴ به ۳۱۳ دلار رسید.
سال ۲۰۱۵؛ سال ثبات قیمت بیت کوین
در سال ۲۰۱۵ از جمله اتفاقات مهم که به ثبات قیمت‌ها کمک کرد، ایجاد فورک Bitcoin XT (انشعاب از ارز پایه) بود. این فورک مشکل کمبود فضای بلاک بیت کوین را حل می‌کرد. در ابتدا یک سری اختلافات در بین جامعه توسعه‌دهندگان بیت کوین مشاهده می‌شد، اما رفته رفته این فورک جدید پذیرفته شد.
اتفاق مهم دیگر این بود که اتحادیه اروپا، بیت کوین و سایر آلت‌کوین‌ها را به عنوان یک ارز پذیرفت. این اقدام جلوی گرفتن مالیات را بر بیت کوین گرفت. هر چند خود اتحادیه به صورت رسمی از بیت کوین استفاده نمی‌کرد. جالب است که مقامات رسمی در آمریکا، بیت کوین را هم به عنوان کالا و هم ارز می‌شناختند.
در این سال مجله مشهور اقتصادی اکونومیست در اقدامی بی‌سابقه تصویر روی جلد خود را به بیت کوین اختصاص داد و از بانک‌ها خواست تا به فناوری بلاک چین روی خوش نشان بدهند. قیمت بیت کوین در انتهای سال به ۳۹۷ دلار رسید.
سال ۲۰۱۶؛ سال شروع نوسانات قیمت بیت کوین
ژانویه ۲۰۱۶ مصادف با انتشار نامه مایک هرن، یکی از توسعه دهندگان اصلی بیت کوین شد. در این نامه آقای هرن اعلام کرد که دیگر به توسعه بیت کوین کمک نخواهد کرد و همین‌طور از این که استخراج بیت کوین فقط در دست عده‌ای محدودی استخراج‌کننده چینی قرار دارد، ابراز ناخرسندی کرد. ۲۴ ساعت بعد از انتشار این نامه، قیمت بیت کوین ۵۰ دلار کاهش پیدا کرد. هر چند با این که ابتدای سال، شروع خوبی برای بیت کوین نبود اما در ادامه اوضاع تغییر کرد.
در ۲۱ فوریه ۲۰۱۶ اعضای رسمی جامعه بیت کوین شامل ۳۰ استخراج‌کننده، شرکت‌های پشتیبانی‌کننده و توسعه‌دهندگان اصلی بیت کوین در هنگ کنگ گرد هم آمدند تا برای مشکل اندازه بلاک بیت کوین راه‌حلی پیدا کنند.
در پایان این گردهمایی، یک بیانیه مشترک مبنی بر حمایت از فورک SegWit2x برای افزایش ظرفیت بلاک به ۲ مگابایت منتشر شد. البته عده‌ای از جامعه بیت کوین نسبت به برگزاری این گردهمایی واکنش‌های منفی نشان دادند. اما نتیجه این اتفاق افزایش قیمت‌ها به ۴۳۹ دلار بود.
مهم‌ترین اتفاق سال ۲۰۱۶، انتخاب دونالد ترامپ به ریاست جمهوری آمریکا بود. این اتفاق پیش‌بینی نشده سبب کاهش ارزش بازارهای سهام از آمریکا تا ژاپن شد. سرمایه‌گذارها برای حفظ ارزش سرمایه‌های خود مثل همیشه سراغ بازار طلا رفتند. اما این بار یک گزینه دیگر هم در اختیار داشتند و آن بیت کوین بود.
افزایش تقاضای بازار سبب شد تا قیمت بیت کوین در ۹ نوامبر ۲۰۱۶ به ۷۲۶ دلار برسد. هر چند در ادامه قیمت‌ها به ثبات رسیدند.
سال ۲۰۱۷ و شکسته شدن رکوردهای قیمت
ژانویه ۲۰۱۷ زمانی بود که بعد از ۳ سال برای اولین بار قیمت بیت کوین دوباره به بالای ۱۰۰۰ دلار رسید. پوشش رسانه‌ای در این سال باعث شد تا تعداد کاربران بیت کوین افزایش پیدا کند. همه این‌ها در حالی بود که کمیسیون اوراق بهادار و بورس ایالات متحده (SEC) درخواست ۲ شرکت را برای تاسیس شاخص بورس بیت کوین رد کرده بود.
اما در آن سوی اقیانوس آرام، قانون‌گذاران ژاپنی بیت کوین را به عنوان یک روش پرداخت به رسمیت شناختند.
بالاخره بعد از سال‌ها بحث بر سر افزایش اندازه بلاک، کد بیت کوین به سمت ۲ مسیر شکسته شد. یک گروه از کد segWit2x و گروه دیگر روی اندازه بزرگ‌تر (۸ مگابایت) حمایت می‌کردند. گروه دوم نام بلاک خود را بیت کوین کش نامیدند. صاحب‌نظران پیش‌بینی می‌کردند که این اقدام سبب کاهش قیمت‌ها شود، اما در کمال ناباوری قیمت بیت کوین به ۲۷۸۷ دلار رسید.
بیت کوین همچنان به سیر صعودی خود ادامه داد تا این که در ۱۷ اکتبر ۲۰۱۷ به قیمت ۶۰۰۰ دلار رسید. این قیمت سبب شد تا ساتوشی ناکامورا که حدود ۹۸۰ هزار بیت کوین دارد، با ثروت ۶ میلیارد دلاری تبدیل به دویست و چهل و هفتمین ثروتمند دنیا شود.
تحلیلگران دلایل مختلفی را برای رسیدن قیمت به ۶۰۰۰ دلار عنوان می‌کنند. عده‌ای باور دارند کاهش شدید ارزش واحد پولی کشور زیمبابوه و اقبال عمومی مردم این کشور به استفاده از بیت کوین، سبب این اتفاق بوده است.
عده‌ای دیگر تصمیم بانک گلدمن ساکس را که در ابتدای ماه عنوان کرده بود قصد ایجاد بستر معاملاتی برای بیت کوین دارد، باعث افزایش قیمت می‌دانند.
نتیجه‌گیری
وقتی ساتوشی ناکاموتو بیت کوین را طراحی می‌کرد، برای حفظ ارزش این ارز از طلا به عنوان یک الگو استفاده کرد. از آنجایی که ذخایر طلا محدود بودند، او هم با گذاشتن محدودیت ۲۱ میلیون سکه‌ای برای بیت کوین، تلاش داشت تا ارزش این ارز دیجیتال را حفظ کند. بنابراین عرضه به عنوان یک عامل مهم در تعیین قیمت بیت کوین چندان تاثیری نخواهد داشت.
آنچه که سبب افزایش قیمت‌ها شده، مسئله تقاضا است. روزانه هزاران خریدار به دنبال خرید سکه از ماینرها یا سایر منابع تامین بیت کوین هستند. هر چند عده زیادی از این خریداران تحت تاثیر گزارش رسانه‌ها و فضای مجازی بدون اطلاع اقدام به خرید بیت کوین می‌کنند؛ این امر سبب ایجاد حباب قیمتی و در ادامه سقوط قیمت‌ها خواهد شد.
موضوع مهم دیگر، نقش دولت چین در تضعیف عمد قیمت یوآن است. چین برای این که بتواند همچنان به عنوان یک قدرت تولیدکننده جهانی باقی بماند، باید ارزش یوآن را پایین بیاورد. این موضوع فقط محدود به دولت چین نمی‌شود، بلکه هر لحظه امکان دارد سایر بانک‌های مرکزی هم نسبت به تغییر ارزش پول ملی اقدام کنند.
اما مهم‌ترین عاملی که در حال حاضر و آینده سبب جلب توجه بیشتر افراد به بیت کوین می‌شود، امنیت بالای حساب‌های بیت کوین است. صاحبان حساب‌های بانکی در قبرس این درس را به خوبی فرا گرفتند. بیت کوین اجازه نمی‌دهد که دولت‌ها، بتوانند به موجودی حساب شما دسترسی داشته باشند.
نمودار معامله بیت کوین در یک روز
بیت کوین و حجم معاملات آن" width="700" height="296" />
همان‌طور که در نمودار بالا مشاهده می‌کنید به جز آمریکا و چین، کشورهای دیگری نیز هستند که اقدام به خرید بیت کوین می‌کنند. سرمایه‌گذاران انگلیسی بعد از خروج این کشور از اتحادیه اروپا (بریکزیت) و آینده نامعلوم این کشور و همچنین کاهش ارزش پوند، اقدام به خرید بیت کوین کردند.
این موضوع برای کشور روسیه نیز به دلایل دیگری تکرار شد. امسال کنگره آمریکا تحریم‌های جدیدی را علیه اقتصاد این کشور وضع کرد. همین موضوع سبب کاهش ارزش روبل و همین‌طور سخت‌تر شدن انتقال بین‌المللی پول برای روس‌ها شد. بنابراین جای تعجب ندارد که روسیه در ماه جولای امسال، بیشترین میزان بیت کوین را خریداری کرده باشد.
در این میان با نگاهی به وضعیت کشور آشوب زده نیجریه می‌توان حدس زد که چرا مردم این کشور به پول ملی خود چندان اعتماد نکنند و برای حفظ ارزش سرمایه‌های خود دست به دامان پول با ارزشی مثل بیت کوین بشوند.
سهم کشورمان در این میان تا نیمه سال پایین بوده اما با افزایش قیمت بیت کوین، سرمایه‌گذاران ایرانی نیز به این ارز دیجیتال روی خوش نشان داده‌اند. هر چند هنوز این آمار با سایر کشورها فاصله زیادی دارد.
در آخر هم باید اشاره کرد که قیمت نهایی بیت کوین توسط خریداران تعیین می‌شود. این موضوع بیشتر به حالات احساسی خریداران بستگی دارد. بنابراین بر اساس احساسات شروع به خرید نکنید و حتما نوسانات قیمت بیت کوین را در نظر بگیرید.
منبع: پیمنت ۲۴
