باید بپذیریم که این فناوری در همه کشورهای دنیا وارد خواهد شد و از طرفی آنقدر تازه است که حتی پیشرفتهترین کشورها هم نمیدانند باید دقیقا چطور با آن برخورد کنند.
به گزارش بانکینا، چند روز پیش از کنار دکه روزنامه فروشی رد میشدم که تیتر روزنامه خراسان (۸ بهمن ۱۳۹۶) من را میخ کوب کرد. مقالهای کوتاه با نام «پول دیجیتال تلگرام تهدید جدی برای کشور» به قلم سردبیر این روزنامه که در آن به خطرات این ارز دیجیتال برای کشور اشاره شده بود!
بعد از مدتها که روزنامه خواندن را کنار گذاشته بودم، تصمیم گرفتم به خاطر همین خبر هم که شده این شماره از روزنامه را بخرم و در تمام مدت به دنبال این بودم که متوجه شوم دقیقا ارز دیجیتال تلگرام چه خطری برای کشور خواهد داشت.
در ادامه تلاش میکنم به دغدغههای کلی موجود در اینباره اشاره کنم و در انتها نیز به دنبال پاسخ این سوال باشم که دقیقا چه کسی از وجود ارزهای دیجیتال در کشور ضرر میکند.
چه خوب که زنده هستیم!
پیشرفتهای فناوری همیشه باعث میشود تا کیفیت زندگی افراد بالاتر برود. هر چند در صورت استفاده نامناسب، تبعاتی هم وجود دارد، اما اغلب افراد (حداقل نسل جوان جامعه) موافق هستند که در عصر حاضر و با گسترش اینترنت، کیفیت زندگی آنها به شدت تغییر کرده است. به هیچ وجه نمیتوان تصور کرد که وقتی از خواب بیدار میشویم، دیگر نتوانیم از گوشی هوشمند خود استفاده کنیم (شاید حتی تصوری دیوانه کننده باشد). اما به جرات میگویم که سال ۲۰۱۷ برای شخص من سالی بسیار هیجانانگیز بود. بله قیمت بیت کوین بالا رفت اما بیت کوین چندین سال پیش از آن هم وجود داشت. اتفاقی که افتاد افزایش توجه مردم و رسانهها به بیت کوین و فناوری انقلابی بلاک چین است.
بلاک چین آمده که همه چیز را تغییر دهد و این کار را هم خواهد کرد. یکی از موارد استفاده اصلی بلاک چین در بخش مالی و اقتصادی و به طور تخصصی مبحث ارزهای رمز پایه است. این ارزها آمدهاند که بمانند و به نظر میرسد از بین بردن یا مبارزه با آنها عملا کاری غیر ممکن باشد. کافی است به نتایج امسال اجلاس داووس توجه کنید و سردرگمی بزرگترین بانکهای مالی جهان درباره ارز دیجیتال را خودتان مشاهده کنید!
پول دیجیتال تلگرام و به طور کلی ارز دیجیتال برای چه کسی خطر دارد؟
بزرگترین خطری که پول دیجیتال تلگرام و ارزها ایجاد میکنند از بین رفتن نیاز برای وجود یک واسطه به نام بانک است. وقتی من بخواهم برای دوستم پول بفرستم و دیگر نیازی به واسطهای مثل بانک نباشد. اما آیا نیاز به بانکها به این زودیها از بین میرود؟ جواب منفی است. همان طور که اعتماد به بانکها در تاریخ بشر طول کشیده است اعتماد به کدها نیز پروسهای زمانبر است که حضور بانکها یا نهادهایی که هم اکنون اعتماد مردم را جلب کردهاند، میتواند در این راه اثرگذار باشد، از طرفی خود تکنولوژی بلاک چین هنوز باید توسعه بیشتری پیدا کند.
اما این ارز دیجیتال به خصوص ارز تلگرام چه خطری برای اقتصاد ایران میتواند داشته باشد؟
شاید فکر کنید که یکی از خطرات پول دیجیتال این است که مردم نه همه سرمایه، بلکه حداقل بخشی از سرمایههای خود را تبدیل به ارزی مانند گرام کنند و این سرمایه هم از کشور خارج شود. اما آیا به این فکر کردهاید که دنیای ارزهای دیجیتال تا چه اندازه میتواند برای کشور ارزآوری داشته باشد؟
با استخراج یا خرید یک ارز دیجیتال، شما پولی دارید که از ارزش آن کاسته نمیشود. خیلی ساده بگویم، وقتی امروز میروید یک ظرف ماست را با قیمتی، مثلا معادل ۱ گرام بخرید، ۳ ماه دیگر هم به احتمال زیاد قیمت همان ۱ گرام است.
عدهای میگویند با حضور ارزهای دیجیتا، دولت از درآمدهای مالیاتیاش محروم میشود؛ اما این هم یک اشتباه است. دولت میتواند با استفاده از سیاست مالیات ثابت (flat tax) مشکل خود را حل کند. همین الان کشورهای روسیه، لیتوانی و استونی از این سیستم با نرخ ثابت ۱۳ درصد استفاده میکنند و گزارشها نشان از رشد اقتصادی در این کشورها داشته است.
عدهای دیگر میگویند که ارزهای دیجیتال باعث میشود تا گروههای تروریستی به راحتی بتوانند دست به تامین مالی بزنند. بله ارز دیجیتال این امکان را به این گروهها خواهد داد، اما گروههای تروریستی و افرادی که پولشویی میکنند همین الان هم از سیستمهای رایج استفاده میکنند. با این منطق نباید اجازه استفاده از فناوریهای دیگر را هم به افراد جامعه داد به این بهانه که میتواند توسط افراد خلافکار مورد استفاده قرار بگیرد.
به کجا نگاه کنیم؟
البته به افرادی که به واقع دلسوز کشور هستند، حق میدهم که نگران باشند. اما باید بپذیریم که این فناوری در همه کشورهای دنیا وارد خواهد شد و از طرفی آنقدر تازه است که حتی پیشرفتهترین کشورها هم نمیدانند باید دقیقا چطور با آن برخورد کنند. تنها کشوری که در حال حاضر میتوان از آن به عنوان الگویی پیشرو در این زمینه یاد کرد کشور ژاپن است. دولت این کشور ارزهای دیجیتال را پذیرفته و شما میتوانید همین الان، به راحتی با کمک بیت کوین در این کشور خرید انجام دهید و حتی قبضهای برق و آب خود را پرداخت کنید.
جالب است بدانید که قبل از قبول کردن ارزهای دیجیتال، بزرگترین صرافی این کشور به نام (Mt Gox) قربانی یک حمله سایبری شد و ۸۵۰ هزار بیت کوین از سرمایه کاربران این صرافی از دست رفت. این اتفاق باعث نشد تا دولت ژاپن جلوی فعالیت ارزهای دیجیتال را بگیرد؛ بلکه قانونگذاران این کشور با تصویب قوانینی دست به حمایت از مصرف کنندهها زدند و به این ترتیب ژاپن تبدیل به بهشت ارزهای دیجیتال شد.
خوب پس خطر کجاست؟
تنها خطری که وجود دارد، بی تفاوت ماندن دولت و قانونگذاران است. مقصود این است که بهتر است به شرکتهای داخلی اجازه ورود به این حوزه داده شود، شاید بتوان به پیامرسانها و سایتهای داخلی اجازه تولید ارزهای دیجیتال داده شود. تکنولوژی بلاک چین که به واسطه ارزهای دیجیتال به وجود آمد، کاربردهای فراوانی دارد و پذیرفته شدن بیت کوین یا هر ارز دیجیتا دیگری شاید آغازی برای استفادههای بیشتر برای این تکنولوژی باشد. رفتار ما نباید مثل تخریبگران ماشینها در انقلاب صنعتی بریتانیا باشد که به خاطر از دست دادن کارهای دستی، اقدام به تخریب ماشینها میکردند (لادایت). دولتها باید بپذیرند، دوران استفاده از بانکها به شکل کنونی رو به پایان است و این میتواند در صورت توجه و همراهی دولت، اتفاق خوبی باشد!
شاید بهتر باشد که دولت به بسترهای معاملاتی خصوصی اجازه فعالیت بدهد و پیش از آن که دیر شود برای استفاده از ارزهای دیجیتال قانون وضع کند و بستری مناسب برای استفاده از تکنولوژی بلاک چین فراهم کند. در غیر این صورت با توجه به کاهش روز افزون ارزش پول ملی، فعالیت مردم به زیرزمینها منتقل خواهد شد و این خطر واقعی است.
منبع: پیمنت ۲۴